Jugoslovensko-američke odnose je u prvim godinama nakon Drugog svetskog rata karakterisala činjenica da je Jugoslavija, osim toga što je postala komunistička, bila i najverinija sovjetska saveznica. Ovu zategnutost u odnosima obeležio je i niz incidenata u odnosima dve države: obaranje američkih aviona avgusta 1946, jugoslovenski teritorijalni zahtevi prema Austriji i Italiji i podrška komunistima u Grčkom građanskom ratu, nacionalizacija američke imovine, jugoslovensko odbijanje Maršalovog plana obnove 1947.
Ipak, sukobom sa Informbiroom 1948. Jugoslavija je postala izolovana i od zemalja Istočnog bloka, te je njen opstanak doveden u pitanje. Sjedinjene Države, svesne značaja koji jedna komunistička zemlja izvan sfere sovjetskog uticaja može imati, već od 1949. počele su da šalju Jugoslaviji pomoć. Saradnja dve države je tokom pedesetih podignuta na viši nivo potpisivanjem niza sporazuma, od kojih su najvažniji oni o vojnoj 1951. i privrednoj saradnji 1952. Jugoslovenski značaj za spoljne ciljeve SAD svedoči i činjenica da je pomoć koju je primila tokom pedesetih bila veća od celokupne pomoći koju su SAD slale Latinskoj Americi.
Od trenutka kada se na Jugoslaviju prestalo gledati kao na neprijateljsku državu počela je i kulturna i prosvetna saradnja. Tako su od pedesetih godina u Jugoslaviji funkcionisala i dva važna programa obrazovnih razmena američkih privatnih fondacija – Rokfelerove (1951) i Fordove (1959), kao i jedan američke vlade – Program razmene rukovodilaca (1958). Ipak, najvažnijem i najvećem programu američke vlade, Fulbrajtovom, trebalo je gotovo dvadeset godina da stigne u Jugoslaviju.
Pregovori Jugoslavije sa predstavnicima američke vlade u vezi sa Fulbrajtovim programom otpočeli su u junu 1959. godine, kada je Ambasada Jugoslavije u Vašingtonu dobila potvrdu da je Stejt department i zvanično uputio predlog da se Zakon o Fulbrajtovom programu primeni i na Jugoslaviju, a Savezno izvršno veće dalo saglasnost za otpočinjanje pregovora.
Američka strana se od početka zalagala za formiranje dvonacionalne komisije sa sedištem u Beogradu, čiji bi zadatak bio da odlučuje o stipendistima, i koja bi bila sastavljena od jednakog broja predstavnika obe zemlje, na čelu sa izvšnim direktorom. Istovremeno, jugoslovenska strana je insistirala da bi isključivo ona trebalo da bude odgovorna za izbor kandidata koji će ići na školovanje i usavršavanje u SAD. Da pregovori neće biti okončani brzo, postalo je jasno praktično na samom početku, kada je pitanje nacionalnosti izvršnog direktora stavljeno u prvi plan. Naime, američka strana insistirala je na uobičajenoj praksi da to bude američki državljanin, dok je jugoslovenska strana tražila jugoslovenskog državljanina na ovoj poziciji. Rasprava oko izvršnog direktora trajala je gotovo pet godina i predstavljala je glavnu prepreku konačnom zaključenju sporazuma.
